Afbeelding

Duizendpoot of specialist: hoe slaag je als jonge journalist?

Algemeen

Moet de nieuwe journalist alles kunnen, van schrijven tot filmen tot programmeren? Of kun je beter op één gebied de beste worden? In gesprek met twee jonge freelancers en een hoogleraar Journalistiek.

De tijd dat journalistiekstudenten werden opgeleid tot radiomaker of dagbladverslaggever, is voorbij. Door nieuwe media en de nadruk op ondernemerschap is een nieuw ideaalbeeld ontstaan: dat van de duizendpoot die kan schrijven, monteren, online tools beheerst en social media doorgrondt.

Dit lijkt haaks te staan op een ander veelgehoord mantra, namelijk dat journalisten zich moeten specialiseren. 'Steek boven het maaiveld uit!' Enige verwarring is dus begrijpelijk. Moet je nou een alleskunner worden, of een specialist?

Grote mond
Iemand die duidelijk in de laatste categorie zit is freelancer Jorieke van Noorloos (22), die 'eigenlijk alleen maar schrijft'. Dat begon al op de School voor Journalistiek, waar ze het monteren het liefst omzeilde. "Bij de televisielessen zorgde ik er altijd voor dat ik de interviews voorbereidde en de afspraken maakte, en dat een vriendin van me monteerde."

Van Noorloos is inmiddels onder meer redacteur bij NU.nl en schreef eerder voor Het Parool en Scholieren.com. "Bij Scholieren.com heb ik een keer met mijn grote mond geroepen dat ik best twee video's kon maken, toen dat werd gevraagd. Nou, dat bleek niet echt aan mij besteed. Ik heb het gered, maar ik weet dat anderen het beter kunnen, en dat ik gewoon veel beter ben in schrijven."

Als je ergens in uitblinkt moet je dat koesteren, zegt hoogleraar Journalistiek Bart Brouwers van de Rijksuniversiteit Groningen. "Wij moedigen studenten aan om, bij wijze van spreken, ergens de beste van de wereld in te worden. Dat is voor iedereen weggelegd, het vergt alleen veel energie en inzet. Maar je kunt je nu eenmaal alleen onderscheiden als je ergens veel beter in bent dan het gros."

Betekent dit dat jonge journalisten als Van Noorloos, die zich specialiseren in één vaardigheid, slim bezig zijn? "Als je je het kunt permitteren, en er is genoeg vraag naar, dan kun je die situatie inderdaad uitbuiten", zegt Brouwers.

Brede basis
Maar dat is niet het hele verhaal, blijkt al gauw. "We hebben als opleidingen ook de plicht om jonge journalisten een brede basis te bieden; te laten kennismaken met alles wat er is." Die brede basis wordt immers vaak verlangd door werk- en opdrachtgevers, en freelancers zeggen regelmatig dat het gunstig voor hun business is als ze van alles wat kunnen: een verhaal schrijven, twitteren, fotograferen, een filmpje maken. Want: het verbreedt je scala aan potentiële opdrachtgevers, en maakt je als freelancer meer aantrekkelijk voor redacties voor wie specialisten te duur worden. Een voorbeeld: tijdschriften en kranten sturen steeds minder vaak een fotograaf (kostbaar) mee met hun verslaggevers – dus dan is het fijn als een freelancer zelf een plaatje bij zijn of haar verhaal kan schieten.

Brouwers suggereert dan ook dat je je het als journalist niet kunt permitteren om 24/7 bezig te zijn met één vaardigheid. "Verhalen vertellen is de kern van het vak. Dat moet je met alle gangbare vormen van media kunnen doen, dus ook bijvoorbeeld: een filmpje monteren. Je moet een digitale longread kunnen schrijven waar je allerlei vertelvormen in kunt verwerken."

Lees verder op SVDJ: www.svdj.nl/nieuws/duizendpoot-of-specialist-hoe-slaag-je-als-jonge-journalist/