De woorden die corona kleuren – het vocabulaire van de persconferenties
Algemeen‘De grootste crisis in vredestijd,’ noemt premier Rutte de pandemie tijdens een persconferentie op 20 maart. Als duidelijk wordt dat ook Nederland de coronadans niet ontspringt, schakelt het volk massaal in. Op het piekmoment klampen bijna acht miljoen kijkers zich vast aan de woorden van Rutte en zijn ministers. Daarmee krijgen de persconferenties spontaan een nieuwe betekenis.
In de speeches is de woordkeuze weloverwogen, maar de aandacht van het Kabinet verschuift van de pers naar het volk. Hoe geven woorden de crisis kleur en welke gaan een eigen leven leiden?
Van torentje naar katheder
Als vadertje staat spreekt minister-president Mark Rutte het volk toe in zijn speech vanuit het Torentje. Verbinden moet hij, contact leggen doet hij. Compleet uniek, hoe anders dan de kille persconferenties die we kennen. Het is de ‘solidariteit’ en het ‘wij-gevoel’ dat naar voren komt als je de persconferenties ontleedt op woordniveau. We trekken transcripties van de zeventien grootste* uit elkaar, filteren de lidwoorden eruit en het woord we komt direct bovendrijven: maar liefst 754 keer wordt het genoemd. Woorden als wij, elkaar, samen en iedereen versterken het beeld van verbondenheid. ‘Dat past bij de strategie van het kabinet,’ vertelt politiek verslaggever Marieke van de Zilver (RTL Nieuws). ‘Zo wil het kabinet mensen meenemen in de boodschap.’
