Kontakt-journalist André Bijl, drie keer winnaar van de NNP-Nieuwsbladprijs, overleden

Kontakt-journalist André Bijl is zaterdagavond overleden aan de gevolgen van slokdarmkanker. Hij werd 66 jaar. 

André was tot 2019 in vaste dienst bij Het Kontakt en bleef daarna actief als freelancer. Begin oktober schreef hij zijn laatste bijdragen voor de krant. Enkele weken later werd bij hem slokdarmkanker geconstateerd. Daarna is zijn situatie snel verslechterd. Hij werd de laatste weken van zijn leven liefdevol verzorgd door zijn vrouw Marja en zijn kinderen. André vond veel steun in het geloof. 

Er wordt geschokt gereageerd op het overlijden van André. “We verliezen in André een bijzonder fijn mens, een harde werker en een regiojournalist met een groot netwerk, iemand die veel voor Het Kontakt heeft betekend”, zegt Rick den Besten, hoofdredacteur van Het Kontakt. 

“Integriteit, betrokkenheid, liefde voor het vak journalistiek en bovenal goedheid kenmerken André voor mij”, reageert oud-wethouder Bart Bruggeman op Facebook.

“Ik ga Andre zeker missen”, zegt collega-journalist Mimi van Rossem, die jarenlang met André samenwerkte. “Nooit meer even bijpraten of om raad vragen. Of gewoon even praten over de kinderen of kleinkinderen, waar hij zo trots op was en waar hij als echte familie man van hoopte nog lang te kunnen genieten. Veel sterkte voor Marja, zijn kinderen en kleinkinderen.”

Voorrecht 
Bijl wilde van jongsaf aan al journalist worden. “En ik beschouw het nog steeds als een voorrecht dat ik die kans ook heb gekregen”, zei André in een afscheidsinterview in december 2019. “Journalistiek verveelt nooit. Ik ben gek op nieuws: dingen onthullen en naar buiten brengen. Maar ook het maken van ontroerende interviews, waarbij mensen hun ziel en zaligheid blootleggen. Daarnaast vind ik het belangrijk lastige kwesties goed uit te leggen en het verhaal ook nog eens mooi op te schrijven, want qua taal blijf ik een ‘fijnslijper’.”

Meester
André werd in 1992 correspondent voor Het Kontakt. De eerste tien jaar combineerde hij zijn journalistieke werk met zijn reguliere baan als ‘meester’ op christelijke basisschool Het Fundament in Nieuwland. In 2002 kwam hij in vaste dienst bij Het Kontakt. Al snel mocht hij ook de raadsverslaggeving doen. “Ik was de koning te rijk.”

Sindsdien kroop Bijl honderden malen achter de perstafel tijdens raads- en commissievergaderingen in Leerdam, Zederik, Geldermalsen, Lingewaal en later in de fusiegemeenten West Betuwe en Vijfheerenlanden. Hij zat eerste rang bij heftige politieke debatten in het Leerdamse Hofje, kreeg inzicht in soms lastige dossiers en bouwde in de loop der jaren een band op met veel hoofdrolspelers. Hij werd vertrouwd, kreeg daardoor ook regelmatig een primeurtje doorgespeeld. “Het echte nieuws hoor je soms niet tijdens het debat, maar na afloop bij ‘borrel en bitterbal’.”

Slag bij Kedichem
André Bijl deed verslag van veel heftige gebeurtenissen in Leerdam. Zoals de herdenking van de ‘Slag bij Kedichem’, toen burgemeester Ties van Veelen op het bordes van het stadskantoor werd bekogeld met eieren. Ook rapporteerde hij over het hoge water in 1995, de bezetting van het gemeentehuis door de middenstanders in 2003, over de gespannen sfeer tijdens het debat over de ontsluiting van de Broekgraaf via de Molukse wijk. Maar het spannendste moment in zijn journalistieke carrière beleefde André Bijl tijdens de raadsvergadering in Geldermalsen rond de komst van een AZC, in 2015. “Een woedende menigte belegerde het gemeentehuis. Toen politie en M.E. de situatie te dreigend vonden, werd de raadzaal ontruimd. Iedereen moest naar boven, dieper het gemeentehuis in. Later werden we ‘geëvacueerd’ naar het naburige politiebureau. Ik deed zo goed en zo kwaad als het ging verslag via Twitter.”

Interviews
André was op z’n best in interviews, waar mensen hun ziel en zaligheid blootlegden. Zoals het verhaal over Danny van Brenk, die in 2014 vertelde over zijn strijd tegen leverkanker. “Ik raakte diep onder de indruk van zijn strijdvaardigheid, z’n geloof en liefde voor vrouw en kinderen die hem de kracht gaven om door te gaan.”

Ook het interview met Peter Hovestadt uit Rumpt zal hij niet snel vergeten. Ondanks zijn ernstige ziekte en naderende dood getuigde hij van de hoop in Christus die hij tijdens zijn ziekte had ervaren. 

Aangrijpend was ook het interview met de ouders van de jongens uit Beesd die in 2012 bij een auto-ongeluk om het leven kwamen. 

Dat gold ook voor de interviews die hij met oud-wethouder Annelies Groenenberg had rond haar ernstige ziekte. “Het is altijd aftasten wat je nog wel en wat je net niet meer kunt vragen”, zei André in 2019. “Ontroerend als mensen zich op zulke momenten in het hart laten kijken. Interviews worden dan gesprekken die soms urenlang duren en de ‘mooiste’ verhalen opleveren.”

Prijzen
André Bijl werd meerdere malen gelauwerd vanwege zijn journalistieke producties. Hij won in 2011, 2012 en in 2019 de journalistieke prijs van de Nederlandse Nieuwsblad Pers (NNP) voor producties over drugsgebruik in de polder, de Molukse gemeenschap in Leerdam en de gemeenteraadsverkiezingen in Vijfheerenlanden. In de tussenliggende jaren werd hij twee keer genomineerd voor diezelfde prijs. “Elke keer dat ik die prijs win, ben ik bijna euforisch en komt er een kinderlijke blijheid over me”, vertelde André in het afscheidsinterview. “Dat duurt meestal een dag. Daarna bekijk ik het weer volkomen nuchter.”

Dick Aanen